Obrączki ślubne – symbole Miłości

Nic tak nie kojarzy się z symbolem miłości jak biżuteria zaręczynowa i ślubna. Pierścionek wręczany ukochanej osobie w nadziei, że zgodzi się z nami spędzić resztę życia jest niezwykle podniosłym i romantycznym momentem, a wymiana obrączek podczas ceremonii zaślubin to przypieczętowanie przymierza – od tej chwili dzielimy wspólnie los, na dobre i na złe. Skąd jednak wziął się zwyczaj wymiany obrączek? Jaka jest ich geneza i jak ewoluowały na przestrzeni wieków? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w tym artykule.

Pierwsza wymiana obrączki ślubnej

Czy wiesz, że pierwsza obrączka ślubna pochodzi sprzed 3000 lat? Pierwsze zarejestrowane dowody formalnej wymiany obrączek między dwojgiem ludzi znaleziono w starożytnym Egipcie. Pisma, lepiej znane jako zwoje papirusu, przedstawiały pary wymieniające się obrączkami wykonanymi z konopi lub trzciny (obrączki te zazwyczaj nie wytrzymywały długo i z czasem zastąpiono je skórą lub kością słoniową). Oblubieńcy umieszczali obrączki na czwartym palcu lewej ręki, nazywanym współcześnie palcem serdecznym, ponieważ powszechnie uważano (zresztą słusznie), że palec ten zawiera „żyłę miłości” (vena amoris), która prowadzi bezpośrednio do serca.

Udokumentowane dowody wskazywały, że pierścienie symbolizowały wieczną miłość, oddanie, wierność i zaangażowanie między dwojgiem ludzi. Sam kształt pierścienia również nie był dziełem przypadku: Egipcjanie uważali okrąg za potężny symbol – koło nie ma początku ani końca i odzwierciedla kształt słońca i księżyca, które Egipcjanie czcili. Uważali również, że otwarta przestrzeń w środku pierścienia reprezentuje bramę do nieznanego. Egipskie pierścienie ouroboros (oor-uh-boor-ros) przedstawiały węża połykającego swój ogon, reprezentującego wieczny cykl rzeczy. Ouroboros jest jednym z najstarszych symboli na świecie, a jego nazwa oznacza po grecku „pożeracz ogonów”.

Historia obrączki w starożytnym Rzymie i Grecji

Kiedy Aleksander Wielki podbił Egipcjan, Grecy szybko przyjęli „miejscową” tradycję wręczania pierścieni ukochanym, aby okazać swoje oddanie. Wiele z tych pierścieni przedstawiało boga miłości, Erosa lub Kupidyna. Kiedy Rzymianie podbili Grecję, przejęli tę tradycję, ale w przeciwieństwie do Egipcjan i Greków,  zaczęli używać żelaznych i miedzianych obrączek w ceremoniach małżeńskich. Żelazne obrączki miały czasem motywy klucza, co miało symbolizować, że żona ma teraz kontrolę nad dobrami domowymi. Z odkryć archeologicznych i antropologicznych wynika jednak, że w II wieku n.e. większość obrączek była już wykonana ze złota.

Od III i IV w. n.e. złote obrączki stały się bardziej luksusowe, eksponując bogactwo obdarowującego. W tym czasie modny był pierścień fede (od łacińskiego słowa „fide” – wiara, wierzyć), który przedstawiał dwie złączone ze sobą prawe dłonie, symbolizujące przyjaźń, partnerstwo i umowę małżeńską. Wzór ten był wykonany w złocie i często rzeźbiony jako intaglios* w kamieniach szlachetnych takich jak onyks, karneol, granat czy ametyst. Jeszcze później Rzymianie zaczęli personalizować obrączki, rzeźbiąc w nich postacie pary młodej (tzw. obrączki portretowe).

*Intaglio to zagłębiony obraz, który został wyrzeźbiony w tylnej części kamienia – odwrotnie niż kamea, która wystaje z przodu kamienia.

Jak ewoluowały obrączki ślubne? Średniowieczne i renesansowe obrączki ślubne 

Począwszy od czasów średniowiecza, obrączki ślubne zaczęły być zdobione cennymi kamieniami szlachetnymi – rubiny, które symbolizowały pasję i namiętność, szafiry symbolizujące niebo i diamenty, które symbolizowały niezłomną siłę.

Zarówno rzymskie fede jak i pierścienie portretowe były popularne w średniowiecznej Europie. Około 1600 roku motywy fede zaczęły być włączane do pierścieni gimmel – pierścieni z dwoma, a czasem trzema zazębiającymi się pasami. W okresie narzeczeństwa każde z zakochanych nosiło swój pas/obręcz obrączki. Podczas ceremonii ślubnej pan młody nakładał swoją obrączkę na palec panny młodej, łącząc je w jeden komplet. Kompletny pierścień przedstawiał dwie prawe dłonie zaciśnięte razem.

Około 1600 roku motyw fede ewoluował w obrączkę Claddagh, która przedstawiała parę rąk trzymających serce. Pierścienie z motywem Claddagh często miały trzecią środkową wstęgę przedstawiającą klejnot zaciśnięty przez dwie dłonie. 

Tzw. pierścienie poetyckie zyskały na popularności w epoce renesansu i elżbietańskiej. Dlaczego poetyckie? Otóż grawerowano na nich od wewnątrz lub na zewnątrz fragment ukochanego wiersza.

Kiedy kobiety zaczęły nosić diamentowe obrączki?

Najstarsza zachowana biżuteria diamentowa pochodzi z 300 roku p.n.e. Pierwszy znany diamentowy pierścień został znaleziony w Rzymie około 100 r. p.n.e. Diamenty wtedy były nieoszlifowane i cenione za ich twardość, a nie blask. Pierwsza udokumentowana diamentowa obrączka została zapisana w testamencie wdowy, która zmarła w 1417 roku. W wierszu napisanym o ślubie dwóch włoskich społeczników w 1475 roku czytamy: „Dwie wole, dwa serca, dwie namiętności są związane w jednym małżeństwie przez diament”.

Dlaczego warto wybrać biżuterię na zamówienie zamiast z sieciówki?

Dostępne w popularnych sieciówkach obrączki ślubne oparte są zazwyczaj na wtórnym projekcie, różniąc się jedynie sposobem wykonania i niewielkimi detalami. Trudno nazwać taką biżuterię oryginalną. Dlatego jeśli Tobie i Twojej ukochanej osobie zależy na unikatowej biżuterii, koniecznie zajrzyjcie na https://79diamenty.pl/. Wykonane w pracowni obrączki ślubne na zamówienie pozwolą Wam podkreślić styl i charakter Waszego związku, sprawiając, że dzień ślubu będzie jeszcze bardziej wyjątkowy. Zapewniamy, że w naszej Pracowni 79 Diamenty stawiamy przede wszystkim na produkty najwyższych standardów – stosujemy kruszce od sprawdzonych dostawców i korzystamy jedynie z  brylantów certyfikowanych, gwarantujących ich wartość i pochodzenie, by kupno obrączek było także mądrą inwestycją w jakość.

Dlaczego w Polsce obrączki nosi się na prawej dłoni?

Do lat 60. XIX wieku po zaślubinach tradycyjnie małżonkowie nosili swoje obrączki na lewej ręce. Zmianę zwyczajów wśród Polaków wywołały tragiczne wydarzenia w zaborze rosyjskim, które rozpoczęły się w 1861 roku: manifestacje polityczne były krwawo tłumione przez Rosjan, w wyniku czego w ciągu kolejnych miesięcy zginęło tragicznie kilkaset osób, a tysiące zostało rannych. Nastroje wśród obywateli radikalizowały się coraz bardziej, doprowadzając do wybuchu powstania styczniowego w 1863 roku. W tym samym roku ogłoszono też żałobę narodową po ofiarach demonstracji i brutalnie stłumionego powstania.

Co to ma wspólnego z obrączkami?

Jak wspomnieliśmy, wcześniej Polacy nosili obrączki ślubne na lewej dłoni. Prawa przeznaczona była dla wdów i wdowców, na znak żałoby. Podczas manifestacji i po upadku powstania wiele osób straciło swoich bliskich, co doprowadziło do powszechnego przekładania obrączek na prawą dłoń w ramach protestu wobec opresyjnej władzy. Obrączka na prawej dłoni była również wyrazem solidaryzowania się obywateli z mieszkańcami innych zaborów oraz manifestowania uczuć patriotycznych. 

Zwyczaj ten przetrwał i od ponad 150 lat nosimy obrączki ślubne na prawej dłoni.