Historie szlachetne: Aleksandryt

Widziany w świetle dnia zachwyca żywym odcieniem zieleni, oglądany w świetle żarowym przeistacza się barwą w głęboką purpurę. Tę niezwykłą właściwość, podobną do kameleona, ma jeden z najrzadziej występujących na ziemi kamieni szlachetnych – aleksandryt. Odnaleziony w latach 30. XIX w. w górach Ural, nazwany został na cześć przyszłego cara Rosji, Aleksandra II Romanowa. 

„Szmaragd w dzień, rubin w nocy”

Aleksandryt, który jest odmianą innego minerału, chryzoberylu, stanowi doskonałe połączenie piękna i niespotykanych właściwości. Wspomniana wyżej cecha fluorescencji, która wynika ze złożonego sposobu, w jaki minerał ten absorbuje światło, często nazywana jest „efektem aleksandrytu”, bo choć przynależy ona także do innych kamieni z rodziny chryzoberylu – one również zmieniają kolor w odpowiedzi na zmianę źródła światła – to jednak transformacja aleksandrytu jest najbardziej uderzająca. 

Opisując ten minerał mówi się też, że „jest to szmaragd za dnia, a rubin w nocy”.

Charakterystyka aleksandrytu

Aleksandryt jest oceniany na 8,5/10 w skali twardości Mohsa, tuż za diamentem (najtwardszy klejnot świata, 10/10) i korundem (przedstawiciele: szafir i rubin, oba 9/10). Choć stosunkowo bardzo twardy, jest jednocześnie niezwykle delikatnym kamieniem szlachetnym. Łatwo ulega uszkodzeniom, źle znosi tarcie i szok termiczny, wywołany ekstremalnie wysokimi temperaturami, nie jest też podatny na szlifowanie czy polerowanie.

Występowanie 

Aleksandryt od czasu swego odkrycia w Rosji został znaleziony także w innych częściach świata, gdzie występuje głównie w skałach metamorficznych i pegmatytach. Niewielkie skupiska aleksandrytu odnaleziono na Sri Lance (w miejscowości Latpandura znaleziono największy dotąd pojedynczy kryształ, nazwany „The Saurer Alexandrite”, który po przecięciu i oszlifowaniu zachował masę 66 karatów), w Indiach, w Stanach Zjednoczonych, na Madagaskarze i w Brazylii. Minerały z tych części świata jednak nie posiadają tak żywych kolorów, jak ich rosyjskie „rodzeństwo” i nie zmieniają koloru tak dominująco. 

Surowce z górskiego łańcucha Ural zostały jednak już dawno wyczerpane, na co wpłynęło zwiększenie popytu na aleksandryt w ostatnich dziesięcioleciach. To zresztą w rosyjskich kopalniach znaleziono najpiękniejszą i największą grupę minerałów aleksandrytu, składającą się z 22 kryształów o łącznej masie 5 kg!

Wartość

Istnieją dwa główne elementy oceny, określające wartość aleksandrytu: rozmiar i głębia koloru. 

Ocena koloru jest dwojaka: po pierwsze, należy się zorientować, jak intensywny jest efekt zmiany barwy i jak blisko kamieniowi jest do koloru soczystej zieleni i czerwieni. Im bardziej aleksandryt zbliża się do tych kolorów i im intensywniejsza jest ich zmiana, tym bardziej wartościowy jest kamień. 

Kolejnym ważnym czynnikiem, wyznaczającym wartość aleksandrytu jest rozmiar. Powiedzenie: „im więcej, tym lepiej” zdecydowanie sprawdza się w przypadku tego minerału, który naturalnie występuje w małych rozmiarach. Aleksandryty o wadze ponad trzech karatów są niezwykle rzadkie, co sprawia, że są tym bardziej poszukiwane przez gemmologów i jubilerów na całym świecie. Klarowność i przejrzystość minerału (które są bardzo ważne w przypadku wyceny np. diamentów czy rubinów) są często pomijane, tak długo jak kamień jest duży i wykazuje imponującą zmianę koloru. 

Biżuteria z aleksandrytem

Biżuteria ozdobiona rosyjskim aleksandrytem osiąga na aukcjach sumy nieporównywalnie większe od biżuterii z naturalnymi rubinami i szmaragdami tej samej wielkości – wynika to z faktu, iż większość złotej biżuterii z aleksandrytem, wykonanej na przełomie XVIII i XIX wieku, została stopiona. Stąd też każda antyczna aleksandrytowa biżuteria jest niezwykle rzadka i cenna.
Ten wyjątkowy kamień szlachetny trudno też znaleźć w „zwykłych’ sklepach jubilerskich; biżuteria z aleksandrytem niemal zawsze produkowana jest tylko na zamówienie, a koszt minerału waha się od 5000 do 37000 dolarów za karat!

W pracowni jubilerskiej 79 Diamenty wkładamy w projekty całe serce, by nasi Klienci otrzymywali jubilerskie skarby, o których marzą. Jeśli zachwyciła Cię mieniąca się zjawiskowo biżuteria z aleksandrytem, my sprowadzimy kamień specjalnie dla Ciebie – biżuteria na zamówienie jest naszą specjalnością!